ENDÜSTRİYEL TESTLER

Koparma Testi

Çekme koparma testleri, malzemelerin mekanik özelliklerini anlamak amacı ile kullanılan ve çeşitli sektörlerde yaygın olarak baş vurulan test yöntemlerinden biridir. Koparma testlerinde bir malzemenin statik ve yavaş uygulanan bir kuvvete karşı dayanma gücü ölçülmektedir. Bu testler sırasında malzemedeki uzama miktarı ekstensometre cihazı ile, uygulanan kuvvet ise yük hücresi cihazı ile ölçülmektedir.

Ölçülen uzama miktarı ve yük değerleri kullanılarak bir gerilim ve gerinim eğrisi elde edilmektedir. Çekme koparma testleri ile malzemelerin sünekliği, dayanma gücü ve rijitliği (şekil değiştirip değiştirmediği ve formunu koruyup korumadığı) tespit edilmektedir.

Üniversal test cihazlarında çekme koparma testleri yanı sıra basma ve eğme testleri de yapılmaktadır.
Çekme koparma testleri, bir malzeme örneği, kopana kadar tek eksende çekme kuvvetine maruz bırakılarak yapılmaktadır. Mekanik testlerden biri olan koparma testlerinden elde edilen sonuçlar, herhangi bir uygulama için malzeme seçiminde ya da malzemenin kalite özelliklerinin belirlenmesinde kullanılmaktadır. Aynı zamanda malzemenin farklı kuvvetler altında davranış şekilleri tespit edilmektedir.

Koparma testleri ile malzemenin en yüksek çekme gerilimi, en yüksek uzama değeri ve alandaki azalma miktarı belirlenmektedir. Bu veriler kullanılarak malzemenin Young katsayısı, Poisson oranı, akma mukavemeti ve pekleşme değeri gibi karakteristik özellikleri de belirlenmiş olmaktadır.
Young katsayısı, katı maddelerin sertliğini ölçmek için kullanılan bir birimdir. Bu değere gerilme katsayısı (hacim katsayısı ile kopma katsayıları birbirinden farklı değerlerdir) ya da elastikiyet katsayısı da denmektedir. Young katsayısı, farklı kuvvetlere bağlı olarak değişen farklı gerilmelerin oranıdır.

Poisson oranı ise, bir malzemenin tek eksenli bir gerilme durumunda, elastik bölgede yanal ve eksenel elastik şekil değişimlerinin oranıdır. Bu oran bazen eksenel ve yanal gerinimlerin mutlak değerlerinin oranı olarak tanımlanmaktadır.

Akma mukavemeti veya akma gerilmesi, bazı malzemelerde, gerilme değeri sabit kalmasına rağmen görülen uzama ile kendini gösterir. Pratikte, malzemenin elastik deformasyondan plastik deformasyona geçtiği gerilme değeridir. Yani malzemenin plastik şekil değiştirme gösterdiği gerilme değeridir. Pekleşme değerine gelince, bu aslında malzemenin sertleşmesi değeridir. Şekil değişimi ile birlikte malzemede bulunan dislokasyon sayısı artmakta ve bunun sonucunda sertleşme veya pekleşme olmaktadır.

Malzeme testleri birçok nedenle yapılmaktadır. Test edilen malzemeler, prototipler veya ürün örnekleri hakkında yararlı bilgiler vermektedir. Çekme koparma testlerinde de durum değişmemektedir. Test sırasında elde edilen veriler ve test sonuçları, mühendisler, tasarımcılar ve işletme yöneticileri için çok faydalı olmaktadır. Bu testler yürürlükte olan yasal düzenleme gereksinimlerini karşılamak, bir uygulama için uygun malzeme ve işleme yöntemi seçmek, ürün tasarımı veya iyileştirme spesifikasyonlarını değerlendirmek ve bir üretim sürecini doğrulamak için yapılmaktadır.

Birçok ürün, hasar veya yaralanma ile sonuçlanabilecek kritik uygulamalarda kullanılmaktadır. Bir kısım işletmeler köprülerin, taşıtların, nükleer reaktörlerin, askeri teçhizatın ve tıbbi ekimanların güvenliğini sağlamada hayati öneme sahip bağlantı elemanları ve parçalar üretmektedir. Bu durumlarda, yasal düzenlemelere uymak ve karşılanması gereken uyumluluk şartlarına uygun üretim yapmak önemli olmaktadır. Bu uygunluğu kanıtlamak için de gelişmiş laboratuvarlarda test ve analizler yapılmaktadır.

Üreitmde kullanılan bir malzemenin kalitesi, üretim sürecinin güvenilirliği kadar önemlidir. Koparma test sonuçları da, belli bir malzeme veya işlemin belli bir uygulama için uygun olup olmadığını belirlemede ve ölçmede işletmelere yardımcı olmaktadır.

EUROLAB, çok sayıda laboratuvar hizmetleri kapsamında koparma testleri de gerçekleştirmektedir. Bu testler sayesinde işletmeler daha etkin, yüksek performanslı ve kaliteli test hizmetleri almış olmakta ve müşterilerine, güvenli, hızlı ve kesintisiz hizmet vermektedir.

Laboratuvar hizmetleri kapsamında verilen koparma test hizmetleri yanı sıra EUROLAB, başka test hizmetleri de vermektedir.

WhatsApp