Paralitik su ürünleri zehirlenmeleri (Paralytic Shellfish Poison, PSP), zehirli dinofilagellatlar ile beslenen midye, istiridye, deniz tarağı ve benzeri deniz kabuklularının tüketilmesi ile insanlarda rastlanan hastalıktır. Bu toksinler daha çok mide ve bağırsaklarda ve sinir sisteminde rahatsızlıklara yol açmaktadır. İçeriğinde PSP bulunan algler ile beslenen sayılan türden çift kabuklu deniz hayvanlarının sindirim sistemlerinde ve yumuşak dokularında toksin birikmekte ve bu deniz ürünleri ile beslenen insanlarda zehirlenmeler ortaya çıkmaktadır.
Paralytic Shellfish Poison (PSP) sorumlusu dinofilagellatlar, aside ve sıcağa karşı son derece dayanıklıdır ve 12 tür toksin üretmektedir. Bu toksinler suda çözünebilen çok kuvvetli zehirlerdir. Bu toksinlerin 1 mg’ı bile bir insanı ölüme götürecek güçtedir.
Paralitik su ürünleri zehirleri grubu birbirinden farklı 20 form oluşturmaktadır. Esas olarak üç temel gruba ayrılmaktadır: karbamat toksinleri, sulfokarbamil toksinleri ve dekarbamil toksinleri. Bunların içinde en zehirli olanları karbamat toksinleridir. Bu toksinler ise gonyatoksin, neosaksitoksin ve saksitoksindir.
Paralitik su ürünleri toksini protogonyalax türü
dinofilagellatalardan kaynaklanmaktadır ve dokuz türü vardır: saksitoksin, neosaksitoksin, gonyatoksin
1, gonyatoksin 2, gonyatoksin 3, gonyatoksin 4, gonyatoksin
5, gonyatoksin
6 ve gonyatoksin
7. Bunların içinde en zehirli olanları saksitoksin ve gonyatoksin 3’tür.
Paralytic Shellfish Poison Grubu (PSP) kapsamında gerçekleştirilen analizler şunlardır:
Paralytic Shellfish Poison Grubu (PSP) - Gonyatoksin (GTX)
Paralytic Shellfish Poison Grubu (PSP) - Neosaksitoksin (NEO)
Paralytic Shellfish Poison Grubu (PSP) - Saksitoksin (STX)
Gelişmiş laboratuvarlarda biyotoksin analizleri çerçevesinde, LC-MS/MS yöntemi ile Paralytic Shellfish Poison Grubu (PSP) zehirlenme analizleri yapılmaktadır. Sıvı kromatografisi - kütle - kütle spektrometresi olarak isimlendirilen LC-MS/MS yöntemi, kütle spektrometresinin kütle analiz yetenekleri ile sıvı kromatografisinin fiziksel ayırma özelliklerini birlikte kullanmaktadır. Bu analizler sırasında, yerli ve yabancı kuruluşlar tarafından yayınlanan standartlar ve test yöntemleri esas alınmaktadır.