GIDA ANALİZLERİ
Rutubet Tayini (Kuru Madde)
Gıda sektöründe, çok farklı ürünler işlenerek değerlendirilmektedir. Bu ürünlerin biyolojik özellikleri, tarladan toplanma, nakliye ve depolama koşulları, ürünlerin bir takım teknolojik işlemlerden geçirilmesi, işlenmiş gıdaların depolanma, nakliye, pazarlama ve tüketim aşamaları, hepsi gıda ürünlerinin kalitesini olumlu veya olumsuz etkileyen faktörlerdir. Herşeyin temelinde bu gıda ürünlerinin sağlıklı, kaliteli ve güvenilir olması yatmaktadır. Bu yüzden gıda ürünlerinde kalite kontrolü önemli bir noktadır ve gıdaların kalite özellikleri, gıdalarda renk, doku ve kusur gibi duyusal özellikler, bu özelliklerin objektif ve sübjektif olarak ölçülmesi ve değerlendirilmesi gerekmektedir.
Gıdalarda su içeriğinin, dolayısıyla nem miktarının tespit edilmesinde kullanılan farklı yöntemler bulunmaktadır. Bunların başında şu yöntemler yer almaktadır:
Etüv ile kurutma yöntemi
İnfrared ile kurutma yöntemi
Damıtma yöntemi (uçucu yağ içeren maddeler için)
Bunların içinde ilk iki yöntem en yaygın kullanımı olan yöntemlerdir. Hem etüv ile kurutma yönteminde hem de infrared ile kurutma yönteminde temel yaklaşım, analizi yapılacak gıda ürünlerinin belli bir sıcaklıkta ne kadar ağırlık kaybettiklerini tespit etmeye yöneliktir. Bu yöntemler uçucu yağ içeren gıda ürünleri için uygun değildir. Çünkü belli sıcaklıklarda, sadece su değil aynı zamanda gıda ürününün kendisi de ağırlık kaybetmektedir. Örneğin baharatlar için bu yüzden etüv ile kurutma sistemi kullanılmamaktadır.
Kurutma ile yapılan rutubet tayini işlemlerinde gıda ürünlerinin içinde bulunan su, belli bir sıcaklık altında buharlaşarak uçmaktadır. Geriye sadece kuru madde kalmaktadır. Aradaki fark buharlaşan suyun miktarıdır ve bir hesaplama ile gıdalarda rutubet miktarı tayin edilmiş olmaktadır.
Gıdalarda rutubet tayini (kuru madde tayini) analizleri, yetkili laboratuvarlarda fiziksel analizler kapsamında yapılmaktadır. Bu testler sırasında, yerli ve yabancı kuruluşlar tarafından yayınlanan standartlara, test yöntemlerine ve test kriterlerine uyulmaktadır.