GIDA ANALİZLERİ
Yumurtada Hava Boşluğu Tayini (Her 10 Yumurta İçin)
Tavuk henüz yumurtlamadan önce yumurtanın içinde hava boşluğu yoktur. Yumurtanın iç ve dış kabuk altındaki zarları birbirlerine yapışıktır. Yumurta dışarıya çıkınca soğur ve yumurtanın küt tarafında bu iki zar arasında hava birikmeye başlar. Yumurtanın ilk gününde bu hava boşluğu 4-5 milimetre arasındadır. Hava durumuna, saklama koşullarına ve bekleme süresine bağlı olarak yumurta içinde bulunan bu hava boşluğu büyür. Yumurta su kaybettiği sürece büyüme genişler ve derinleşir. Kısaca bu olay yumurtanın bayatlamasıdır. Gerçi bayat olan yumurtalarda hava boşluğu büyüktür, ancak hava boşluğu büyük olan bütün yumurtalara bayat demek yanlıştır.
Bazı faktörlere bağlı olarak yumurta taze olsa bile hava boşluğu büyük olabilir. Bayat yumurtalarda hava boşluğu 12 milimetrenin üzerine çıkmaktadır.
Yumurta ışığa tutulduğu zaman hava boşluğunu görmek mümkündür. Genelde evlerde yumurtanın tazeliğini anlamak için başvurulan yöntem, yumurtayı soğuk suyun içine bırakmaktdır. Eğer yumurta suyun dibine hızlıca çökerse taze demektir, ancak dibe yavaş yavaş iniyorsa ve dik olarak duruyorsa yumurta bayatlamaya başlıyor demektir. Ama yumurta soğuk suyun üzerinde kalırsa kesinlikle bayat demektir.
Elbette yumurtalardaki hava boşluğu, laboratuvarlarda daha profesyonel yöntemlerle yapılmaktadır. Yetkili laboratuvarlarda fiziksel analizler kapsamında yumurtada hava boşluğu tayini çalışmaları da yapılmaktadır (her 10 yumurta için). Bu çalışmalar sırasında, yerli ve yabancı kuruluşlar tarafından yayınlanan standartlara uyulmaktadır. Laboratuvarlarda sadece hava boşluğu değil, içinde bulunan vitaminler ve besin değerleri açısından da test ve analizler yapılmaktadır.
Yumurtaların hava boşlukları, tavuk üreticisi çiftlikler açısından da çok önemlidir. Kuluçkaya konan yumurtaların nemi az olursa, yumurta çok hızlı su kaybeder ve civcivin ölmesine neden olur. Nem fazla olursa, bu defa yumurta çok az su kaybeder ve yine civcivlerin ölümüne neden olur. Bu yüzden yumurtaların bayatlamadan saklanmasına imkan veren koşullar sağlanmalıdır.