İnsanlar ve hayvanlarda yüksek zehirlenmelere yol açan mikotoksinler, gıda sektöründe bütün aşamalarda ve üretim sonrası depolama ve taşıma faaliyetlerinde ortaya çıkabilir. Bu durumun gıda güvenliği ve insan sağlığı açısından bazen oldukça kritik sonuçları olmaktadır.
Çeşitli mantar türleri tarafından üretilen mikotoksinler içinde en çok dikkat çekenlerin başında şunlar gelmektedir:
Aflatoksinler (AFT)
Deoksinivalenol (DON)
Fumonisinler (fumonisin B1)
Okratoksin A (OTA) ve Okratoksin B
Patulin
Trikotesenler (T-2 toksin)
Zearalenon (ZON)
Bilinen mikotoksinlerin birçoğu, ısıl işlemler ve kimyasal kararlılık bakımından güçlüdür. Bu bakımdan mikotoksinler, gıda maddelerinden geleneksel yöntemlerle kısmen uzaklaştırılabilmektedir. Bu yüzden gıda maddelerine bulaşmış mikotoksinlerden kurtulmak yerine, daha üretim, hasat, depolama ve işleme aşamalarında ürünleri denetim altında tutmak ve küf gelişimini engellemek en doğru harekettir. Bütün bu üretim süreçlerinde mikotoksin varlığını izlemek gerekmektedir. Bu ise ancak güvenilir, hassas ve kaliteli laboratuvarlar ve analiz yöntemleri ile mümkündür.
Laboratuvarlarda çoklu mikotoksin analizleri, yukarıda sayılan başlıca mikotoksinlerin aranması için yapılmaktadır. Bu analiz çalışmalarında başvurulan yöntemlerden biri de LC-MS/MS yöntemidir. Sıvı kromatografisi - kütle - kütle spektrometresi olarak tanımlanan bu yöntem kimyasal bir analitik yöntemdir ve kütle spektrometresinin kütle analiz yetenekleri ile sıvı kromatografisinin fiziksel ayırma özellikleri birlikte kullanmaktadır.
LC-MS/MS yöntemi, iyonları parçalayabildiği ve bunun sonucunda çoklu reaksiyon izleme tekniğini kullanabildiği için oldukça düşük derişimlerde bile güvenilir sonuçlar vermektedir. Ayrıca bu yöntem yüksek duyarlığa ve hassaslığa sahiptir, geniş analitik ölçüm aralığına sahiptir, az miktarda reaktif gerektirir, aynı anda çok sayıda ölçüm yapılabilir ve düşük maliyetlidir.
Gelişmiş laboratuvarlarda mikotoksin analizleri kapsamında LC-MS/MS yöntemi ile çoklu mikotoksin analizi çalışmaları yapılmaktadır. Bu analizler sırasında, yerli ve yabancı kuruluşlar tarafından yayınlanan standartlar esas alınmaktadır.