GIDA ANALİZLERİ

Deoksinivalenol (DON) ve Vomitoksin Tayini (HPLC ve LC-MS/MS)

Deoksinivalenol (DON), aynı zamanda vomitoksin olarak da anılmaktadır ve özellikle tahıl ürünlerinde bulunan fusarium küflerinin ürettiği bir mikotoksin türüdür. Bunlar zehirlidir ve insanlarda deri rahatsızlıkları ve kusmalara neden olmakta, daha önemlisi bağışıklık sistemine zarar vermektedir. Hayvanlarda ise bu bileşik fazla kilo kaybına neden olmaktadır. Avrupa Birliği ülkelerinde 0,2 ile 1,75 ppm aralığında değişen sınırlar getirilmiştir. Hayvan yemlerinde bu sınır değerler 0,9 ile 12 ppm arasındadır.
Deoksinivalenoller veya vomitoksinler 170 ile 350 derece arasında ısıya karşı dayanıklı oldukları için, bunları ısı yoluyla yok etmek mümkün değildir. Bu yüzden kaynatma, kızartma ya da pişirme işlemleri bu mikotiksinlerin faaliyetlerini durdurmamaktadır. Tahıl ürünlerinde kimyasal püskürtme yöntemi ürünlere zarar verdğiinden ve bu ürünlerin kimyasal maddeleri absorbe etme riski çok yüksek olduğundan tercih edilen bir yöntem değildir. Bu nedenle genelde doğru uygulanmış ozon sistemi bu bileşiklerden kurtulmada çok başarılı bir dezenfeksiyon yöntemidir.
Deoksinivalenol veya vomitoksin miktarının tespit edilmesinde çeşitli analiz yöntemleri kullanılmaktadır. Bu yöntemlerden biri HPLC cihazı kullanarak yapılan yüksek performanslı sıvı kromatografisi yöntemidir. Bu yöntem analitik ayırma teknikleri amacı ile kullanılmaktadır. Yüksek duyarlılığa sahip, kantitatif sonuçlar alınabilen ve kolay uygulanabilir bir yöntemdir. Uçucu olmayan veya sıcakta kolayca bozunan bileşiklerin ayrılmasında tercih edilmektedir. Bir başka yöntem ise kısaca LC-MS/MS adı verilen sıvı kromatografisi - kütle - kütle spektrometresi yöntemidir. Bu yöntem de kimyasal analitik bir yöntemdir. Hızlı bir deoksinivalenol test sonucuna ihtiyaç duyulduğu durumlarda ELISA kitleri de en fazla 20 dakika içinde kantitatif sonuçlar vermektedir.
Gelişmiş laboratuvarlarda mikotoksin analizleri kapsamında duruma göre HPLC ve LC-MS/MS yöntemlerinden biri uygulanarak deoksinivalenol veya vomitoksin miktarının tayinine yönelik çalışmalar yapılmaktadır. Bu analizler sırasında, yerli ve yabancı kuruluşlar tarafından yayınlanan standartlar esas alınmaktadır.

WhatsApp